Kilka słów wprowadzenia na temat ATV

Ciekawym rozwinięciem naszego hobby jest możliwość emisji telewizyjnej ATV. AMATORSKA TELEWIZJA ,gdzie poza przekazem dźwięku korespondenta możemy również go widzieć i to live. Rozwój tego rodzaju przeprowadzanych łączności to lata 70-te – wtedy notuje się uruchamianie pierwszych przemienników. Kamery stosowane wówczas do łączności to urządzenia monochromatyczne, nadajniki o malej mocy często lampowe w paśmie 70cm.

Dopiero lata 80-te i postępy w technice mikrofalowej to ogromny rozwój techniki ATV ,szczególnie zwiększenie ilości automatycznych stacji przekaźnikowych. Emisje w kolorze, dwukanałowy dźwięk, telegazeta to standard. Koniec lat 90-tych to przejście z technik analogowych na cyfrowe. Pasmo potrzebne do emisji jest wąskie, a moce nadajników sięgają 1/4 analogowych.

W Polsce zainteresowaniem ATV było znikome, jedynie kilku krótkofalowców wyrażało zainteresowanie i prowadziło eksperymentalne emisje. Prawdziwy przełom to zainstalowanie w roku 1996 na Górze Chełmiec koło Wałbrzycha pierwszego przemiennika telewizyjnego o znaku wywoławczym SR6ATV. Urządzenie zostało zbudowanie w Berlinie, co było owocem wzajemnej współpracy krótkofalowców regionu SP6 i berlińskiej grupy ATV. Posiadało 40 Watowy nadajnik w paśmie 70cm z amplitudowa modulacja wizji. Wejscie przemiennika to jeden z kanałów pasma 23 cm. Z różnymi efektami przemiennik ten pracuje do dzisiaj Następnym okręgiem w SP była Warszawa, dla której zaplanowaliśmy i wykonaliśmy w Berlinie kolejny przemiennik. Został on zainstalowany w stolicy rok później po wałbrzyskim i otrzymał znak wywoławczy SR5TVA.

Z moich informacji wynika, że jeszcze w kilku okręgach w Polsce prowadzone są prace konstrukcyjne, jednak na tym najczęściej się kończy. Repiter telewizyjny jest urządzeniem dosyć skomplikowanym i wykonanie sprawnie działającego urządzenia nie jest sprawą łatwą. Do tego dochodzą koszty finansowe, które nie zawsze są w zasięgu zainteresowanych. Ważne jest również to, aby nie brakowało korespondentów.

W trakcie przypadkowego QSO z członkami klubu SP9KJM w roku 2005 zrodziła się idea zaplanowania i budowy przemiennika amatorskiej telewizji dla Śląska. Oczywiście nie bez znaczenia było dobranie QTH dla takiego typu przedsięwzięcia. Praca na częstotliwościach mikrofalowych wymaga usytuowania anten na odpowiedniej wysokości. Po konsultacjach na spotkaniu w klubie Siemianowickim zapadły odpowiednie decyzje i zadania zostały podzielone. Rozpoczęły się prace remontowe i adaptacyjne pomieszczenia, w którym urządzenie ma pracować, wystąpiono z podaniem o zezwolenie i znak wywoławczy, załatwiono akceptację spółdzielni mieszkaniowej. Z mojej strony podjąłem się zaplanowania oraz konstrukcji urządzenia. Do klubu SP9KJM dotarła z DL-u 19 calowa szafa rozdzielcza, w której będzie ono zamontowane. Droga do pełnego sukcesu jest niełatwa, wymaga sporo czasu, zaangażowania, cierpliwości, doświadczenia i wiedzy technicznej. W czasie, gdy na Śląsku załatwiano sprawy formalno prawne, ja przystąpiłem do kompletowania podzespołów, zakupu odpowiednich komponentów i montażu. Kolejne etapy budowy kończone były testami. Oczywiście odbywało się to wszystko w czasie wolnym ,czasami a może i nawet w większości kosztem życia rodzinnego. Część główna przemiennika tzw. „krosownica” (matryca audio-video) została uruchomiona najwcześniej. Dalej generatory obrazów kontrolnych, następnie modulatory oraz nadajniki. Stopnie końcowe wzmacniaczy mocy na samym końcu. Oczywiście nie może zabraknąć urządzeń zasilających, pól łączeniowych i systemu monitoringu. Odpowiednie zestrojenie anten i wygrzewanie nadajników z końcówkami. To właśnie w ogromnym skrócie przedstawiona droga do gotowego urządzenia. Jak tylko zrobi się cieplej i pogoda na to pozwoli przystąpię do montażu przemiennika w Siemianowicach.

Dane techniczne:

Znak Wywoławczy SR9TVS

1 Wejście ? 2330 MHZ ; 10400 MHz,
2 Wyjście ? 1286 MHZ ; 10200 MHz,
3 Moc nadajników ? 1 W,
4 Emisja ? FM. Modulacja wizji oraz fonii częstotliwościowa
5 Anteny dookolne o polaryzacji poziomej
6 Zysk anten 8 – 10 dBd
7 System pracy -ciagly 24h
8 Uruchomienie pracy przemiennika-fala nośna zmodulowana sygnałem video.
9 Wysokość usytuowania około 350m n.p.m
10 Locator JO90MH

Nadajnik 3 cm

Nadajnik produkcji Michaela DB6NT.
Dane Techniczne :
Typ MKU 10B – ATV
Moc wyjściowa 200 mW
Zakres częstotliwości pracy od 10-10,5 GHz +/- 50 MHz
Zasilanie 12….15 Volt DC
Sterowanie sygnałem zespolonym BB (Basisband) o polaryzacji negatywowej wizji.
Wymiary 20x30x100 mm

Nadajnik 23 cm

Nadajnik produkcji Mega Com:
Zakres pracy 1200 -1300 MHz
Moc wyjściowa 50 mW – gniazdo SMA
Sterowanie częstotliwości petla PLL
Wejścia:
Video – 1 Vpp FBAS ,wejście poprzez złącze chinch
Fonia 1 – 6.0 MHz , wejście poprzez złącze chinch
Fonia 2 – 6,5 MHz , wejście poprzez złącze chinch
Możliwość zmiany podnośnej fonii w granicach 5.5 MHz – 7 MHz
Zasilanie 10-15V DC
Pobór prądu 200 mA

Krosownica

Krosownica audio-video to urządzenie, które umożliwia włączanie wielu sygnałów audio i video oraz wysyłanie ich na urządzenie prezentacyjne: projektor, monitor, telewizor itp.. Sygnały wejściowe mogą być dowolnie wybierane i dowolnie podglądane.
Przykład: Gdy próbujesz wyświetlić prezentacje MS PowerPoint z dwóch komputerów na jednym monitorze, to użyjesz właśnie krosownicy do fizycznego podłączenia obu komputerów do tego, jednego monitora. Krosownica ta pozwoli Ci na dowolny wybór źródła (obrazu) , które chcesz w danej chwili wyświetlić na monitorze.

Sygnały, które przełącznice/krosownice przełączają:
? component video (video)
? composite video (s-video)
? Y/C
? RGB
? RGBS
? RGBHV
? DVI
? SDI
? HQ-SDI
? audio mono oraz stereo

Opracował : Bogdan DL7AKQ

{vsig}ATV{/vsig}

Wzmacniacz mocy na pasmo 3 cm :

Produkcja -Roberto DG0VE – Niemcy
Zakres częstotliwości pracy 10….10,5 GHz
Praca liniowa ,wzmocnienie 7,5 …..8,5 db
Wysterowanie wejścia 40 ….300 mW
Wyjście odpowiednio 300 mW……1,2 W
PA posiada monitor kontrolny HF
Zasilanie 11-15V DC – pobór prądu max 400 mA .

Wzmacniacz mocy na pasmo 23 cm :

Produkcja – własna
Realizowany modułem MITSUBISHI – M67715
Klasa pracy AB liniowo
Sterowanie 50mW
Moc wyjściowa 1,5 W
Chłodzenie wentylatorem.

Przemiennik Telewizji Amatorskiej ATV

POZWOLENIE RADIOWE

Na początku roku 2005 roku ? po przeprowadzce do nowego pomieszczenie tj. do Domu Kultury ?Chemik? przy ul. Niepodległości w Siemianowicach Śl. ? zrodził się pomysł uruchomienia amatorskiego przemiennika telewizyjnego ATV. Inicjatorem pomysłu był Bogdan ? SP9RVF / DL7AKQ, mieszkaniec Berlina, który po odwiedzeniu Klubu SP9KJM w Siemianowicach Śl. zaproponował uruchomienie na terenie  Śląska takiego przemiennika. Wybranie siemianowickiego Klubu nie było dla Niego przypadkiem, bowiem wiele słyszał i aktywności inicjatywach klubowiczów. Za wybraniem tego Klubu przemawiało jeszcze kilka faktów, w tym m.in. usytuowanie w centrum Górnego Śląska, położenie ? duże wzniesienie nad poziomem morza, co jest szczególnie istotne przy propagacji UKF. Uruchomienie przemiennika na terenie Siemianowic dałoby szansę na prowadzenie łączności emisją ATV dla wielu krótkofalowców śląskich. Pomysł ten szybko został zaakceptowany przez aktyw klubowy i w bardzo krótkim czasie uzyskano zgodę na umiejscowienie przemiennika na dachu jednego z wieżowców przy ulicy Wróblewskiego w Siemianowicach Śl., w niewielkiej odległości od siedziby Telewizji Katowice. Wysokość jest doskonała, bowiem ponad 300 metrów nad poziomem morza. Propozycja ta została pozytywnie zaopiniowana przez Zarząd Śląskiego Oddziału Terenowego PZK w Katowicach, który objął patronat nad przemiennikiem. W okresie letnio ? jesiennym przystąpiono do montażu szafy sterującej przemiennika, jak też zaczęto adaptować pomieszczenie przy nadszybiu windy tj. powyżej 11 ? go piętra wieżowca. W styczniu 2006 roku prace adaptacyjne zostały w zasadzie wykonane, co wymagało ogromu prac remontowych i instalacyjnych. Już niebawem szafa sterująca zostanie umieszczona w pomieszczeniu, natomiast sam przemiennik przechodzi próby techniczne w Berlinie. 29 listopada 2005 roku otrzymaliśmy ze Śląskiego URTiP ? u upragnioną licencję SR9TVS – Nr 130/B/F/2005 na bezobsługową amatorską radiostację ? analogowy przemiennik ATV kat. 5.

Moce wyjściowe nadajników :
1286 MHz 1W
10,2 GHz 1W

Anteny : dookolne o polaryzacji poziomej.

Sterowanie przemiennikiem:
Wejście na jedna z częstotliwości odbiorczej nośna zmodulowana FM sygnałem wizyjnym spowoduje uruchomienie przemiennikowej matrycy audio i wideo a tym samym ukazanie się sygnału (obrazu i fonii)korespondenta na częstotliwościach nadawczych.

Dodatkowa będzie możliwość sterowania poszczególnymi funkcjami przemiennika za pomocą DTMF nadawanego na częstotliwości wywoławczej i komunikacyjnej ATV 144,750 FM.

Zostaną uruchomione dwa linki ATV , jeden na gore Sw Anny SR6OTV, drugi w stronę południa np. Skrzyczne.

Całość zostanie zainstalowana w metalowej szafie rozdzielczej 19″.

Opcje dodatkowe, które znajdują się w przygotowaniu lub dopiero w stadium planowania:

1) Podłączenie wejścia internetowego (tylko podgląd).
2) Zwiększenie mocy nadajników.
3) Zamiana nadajnika w paśmie 23cm (1286 MHz) z analogowego na
cyfrowy (D-ATV system DVB-S).
4) Uruchomienie TELEGAZETY.
5) Przejście na zasilanie z baterii słonecznych.
6) Zainstalowanie funkcji PIP czyli obraz w obrazie, co pozwoli na prace przez przemiennik
większej ilości korespondentów niż jeden jednocześnie.

Opracował : SP9HQJ

{vsig}ATV/przemiennik{/vsig} 

Prelekcja w sprawie ATV w Siemianowicach Śl.

14 kwietnia br. w Klubie SP9KJM w Siemianowicach Śl. odbyła się prelekcja na temat telewizji amatorskiej i pierwszego, czynnego od niedawna na Śląsku przemiennika ATV. W spotkaniu wzięło udział około 25 osób, a prelegentem był znany powszechnie na Śląsku konstruktor przemienników ATV ? mieszkaniec Berlina Bogdan Wyciślik ? DL7AKQ / SP9RVF, który w kilku zdaniach przybliżył zebranym historię przemiennika ATV usytuowanego na wieżowcu przy ul. Wróblewskiego 73 w Siemianowicach Śl. Otóż na początku roku 2005 roku siemianowickim Klubie SP9KJM zrodził się pomysł uruchomienia amatorskiego przemiennika telewizyjnego ATV. Inicjatorem pomysłu był Bogdan ? DL7AKQ / SP9RVF, mieszkaniec Berlina, dla którego wybranie tego klubu nie było przypadkiem, bowiem wiele słyszał i aktywności inicjatywach klubowiczów, a ponadto przemawiało za tym jeszcze kilka faktów, w tym m.in. usytuowanie w centrum Górnego Śląska, położenie ? duże wzniesienie nad poziomem morza, co jest szczególnie istotne przy propagacji UKF. Uruchomienie przemiennika na terenie Siemianowic dawało szansę na prowadzenie łączności emisją ATV dla wielu krótkofalowców śląskich. Pomysł ten szybko został zaakceptowany przez aktyw klubowy i w bardzo krótkim czasie uzyskano zgodę na umiejscowienie przemiennika na dachu jednego z wieżowców, w niewielkiej odległości od siedziby Telewizji Katowice. Wysokość jest doskonała, bowiem ponad 300 metrów nad poziomem morza. Propozycja ta została pozytywnie zaopiniowana przez Zarząd Śląskiego Oddziału Terenowego PZK w Katowicach, który objął patronat nad przemiennikiem. 29 listopada 2005 roku uzyskano licencję SR9TVS na analogowy przemiennik ATV kat. 5. W okresie dwóch lat siemianowiccy krótkofalowcy wraz z Bogdanem wykonany ogrom prac adaptacyjno ? montażowych i praktycznie parę dni po świętach wielkanocnych br. przemiennik był już zasadzie gotowy do pracy. Tak więc w chwili obecnej mogą z niego korzystać wszyscy krótkofalowcy ze Śląska. Na razie z przemiennika emitowany jest sygnał kontrolny, a kompletnie przygotowany do pracy emisją ATV jest Piotr z Gliwic ? SP9BIF. Siemianowiccy nadawcy już montują anteny i niebawem pojawią się w eterze tym rodzajem pracy.
A oto kilka informacji technicznych :
– moce wyjściowe nadajników : 1286 MHz 1W oraz 10,2 GHz 1W,
– anteny : dookolne o polaryzacji poziomej.
– sterowanie przemiennikiem: wejście na jedna z częstotliwości odbiorczej nośna
zmodulowana FM sygnałem wizyjnym spowoduje uruchomienie przemiennikowej matrycy
audio i wideo a tym samym ukazanie się sygnału (obrazu i fonii)korespondenta na
częstotliwościach nadawczych.
Dodatkowa będzie możliwość sterowania poszczególnymi funkcjami przemiennika za pomocą DTMF nadawanego na częstotliwości wywoławczej i komunikacyjnej ATV 144,750 FM. Zostały uruchomione dwa linki ATV – jeden na Górę Św. Anny – SR6OTV, drugi w stronę południa np. Skrzyczne. Całość została zainstalowana w metalowej szafie rozdzielczej 19″.
Opcje dodatkowe, które znajdują się w przygotowaniu lub dopiero w stadium planowania :
– podłączenie wejścia internetowego ( tylko podgląd ),
– zwiększenie mocy nadajników,
– zamiana nadajnika w paśmie 23cm (1286 MHz) z analogowego na cyfrowy (D-ATV
system DVB-S),
– uruchomienie telegazety,
– przejście na zasilanie z baterii słonecznych,
– zainstalowanie funkcji PIP czyli obraz w obrazie, co pozwoli na prace przez przemiennik
większej ilości korespondentów niż jeden jednocześnie.
W dalszej części prelekcji Bogdan poinformował zebranych, iż jako odbiornik do emisji ATV może służyć starego typu tuner satelitarny, natomiast nadajnik to niewielki wydatek, możliwy na kieszeń przeciętnego krótkofalowca. Na początek dostarczył do Klubu 10 takich nadajników i jest w stanie dostarczyć każdą ilość dalszych nadajników, jeśli będą takowe zamówienia. Spotkanie to spotkało się z dużym zainteresowaniem i planowane są dalsze cykliczne spotkania tematyczne.

Opracował : SP9HQJ

{vsig}ATV/prelekcja{/vsig}