Autor: SP9VQ
Wstęp
Postanowiłeś zostać krótkofalowcem? Po pierwszych chwilach euforii z podjęcia tej fantastycznej decyzji zaczynasz się pewnie zastanawiać, jak to jest z tą licencją. Co to jest pozwolenie? Jaki znak wybrać? Gdzie się uczyć do egzaminu? Gdzie są materiały do nauki? Tysiące pytań.
Nie martw się, miałem tyle samo pytań. Poniżej postaram się odpowiedzieć na powyższe pytania z perspektywy mojej drogi, od fascynacji falami radiowymi do uzyskania licencji, pozwolenia radiowego i własnego znaku wywoławczego SP9VQ.
Jak to się wszystko zaczęło?
Jak tylko sięgam pamięcią, do snu grało mi cicho radio. Fale długie stacja Warszawa Program I. 225 kHz. W czasach szkoły podstawowej podjąłem pierwsze próby z elektroniką, radiem. Zbudowanie radia w najbardziej podstawowej formie z wykorzystaniem diody germanowej, radia bez zasilania z anteną długości około 20m i odbiór stacji Warszawa Program I było dla mnie wyczynem. Ta fascynacja od najmłodszych lat radiem pchnęła mnie do tego, by zostać licencjonowanym krótkofalowcem. To moja historia, ale każdego z nas do tego hobby ciągnie coś innego. Jednych samodzielna budowa urządzeń nadawczo-odbiorczych, innych łączności międzykontynentalne, kogoś innego zaś motywuje możliwość komunikacji w każdej sytuacji. Ciebie zapewne jeszcze coś innego, ale to właśnie jest wspaniale w tym hobby.
Gdzie się uczyć do egzaminu?
Od razu zaznaczam, że egzamin jest łatwy. Łatwy jeśli się uczysz. Jeszcze łatwiejszy jest, kiedy masz kogoś, kto wyjaśni Ci rzeczy dla Ciebie mniej zrozumiałe. Egzamin staje się banalny, kiedy odwiedzisz klub krótkofalarski działający w Twojej okolicy. Krótkofalowcy to pozytywnie zakręceni ludzie, podzielą się wiedzą. Znajdziesz tam specjalistów od anten, sprzętu radiowego, kolegów, którzy wyjaśnią zasady prowadzenia łączności. Listę klubów krótkofalarskich znajdziesz na stronie UKE: LISTA KLUBÓW
Jednak pamiętaj, że warto zawsze sprawdzić w zasobach Internetu czy dany klub działa aktywnie. To, że znajduje się na liście nie oznacz, że jest klubem aktywnym. Mam tu na myśli jego działalność i regularne spotkania. Niestety w moim mieście klub, który istnieje, jest bardzo mało aktywny. Dlatego wybrałem klub z miasta sąsiedniego i tak zostałem członkiem Klubu SP9KJM.
Klub to jednak nie wszystko. Nauka to samodyscyplina i systematyczność. Ja miałem problem z zapamiętaniem niektórych aspektów historycznych związanych z krótkofalarstwem. Natomiast tematyka czysto radiowa czyli anteny, budowa urządzeń radiowych czy BHP nie stanowiła dla mnie problemu. W twoim przypadku może być inaczej, możesz świetnie zapamiętać daty czy informacje dotyczące pasm, gdzie się zaczyna a gdzie kończy. Pamiętaj, że systematyczność daje efekty.
Polecam podczas nauki skorzystać ze strony https://test.sp6dlv.pl/ z której sam korzystałem podczas przygotowań do egzaminu. Inna strona, z której korzystałem podczas nauki to http://www.egzaminkf.pl/home.php Pamiętaj, że to są źródła pomocne w nauce i baza pytań nie musi być w 100% pełna. Jednak są to bardzo pomocne strony.
W nauce przydadzą się również materiały zamieszczane na YouTube. Chyba najbardziej znanym kanałem na polskim YouTube poruszającym aspekty związane z krótkofalarstwem, radiotechniką oraz tematami pokrewnymi i przygotowaniem do egzaminów jest „Krakowski Kurs Krótkofalarski”. https://www.youtube.com/c/krakowskikurskrotkofalarski
Innym kanałem jest „Laboratorium SQ9JJX” gdzie kolega Józek SQ9JJX też w prostej formie przedstawia aspekty krótkofalarstwa oraz na przykładzie projektu odbiornika nasłuchowego na pasmo amatorskie przedstawia sposób działania radioodbiornika. Link do kanału https://www.youtube.com/@SQ9JJX
Z materiałów anglojęzycznych kopalnią wiedzy jest jak dla mnie kanał Dave KE0OG. Link do kanału https://www.youtube.com/@davecasler
Dodatkowo warto również zajrzeć do biblioteki. Tak, biblioteki. Często znajdują się tam pozycje związane z krótkofalarstwem, budową urządzeń radiowych, radiotechniką czy elektrotechniką.
Poniżej zakres wiedzy jaką będziesz potrzebować:
- BHP pracy z urządzeniami radiowymi, elektrycznymi, podstawy PPOŻ
- Przepisy i procedury operatorskie, raportowanie, prowadzenie łączności
- Literowanie w języku polskim i angielskim
- Wiadomości dotyczące radiotechniki – podstawy budowy anten, budowa radiostacji (spokojnie nie będzie schematów tylko bloki funkcjonalne)
- Znajomość pasm radioamatorskich
- Kod Q (skróty używane w łącznościach)
- Przepisy prawa w służbie radioamatorskiej
- Historia ruchu radioamatorskiego, organizacje radioamatorskie itp.
Większość tych informacji znajdziesz właśnie na stronie https://test.sp6dlv.pl/
Podsumowując, najlepsza droga do przyswojenia wiedzy to systematyczność i lokalny klub krótkofalarski. To jest najlepszy przepis na sukces. Dodatkowym atutem związanym z klubem jest fakt, że nawet nie posiadając sprzętu do łączności możesz posłuchać pracy operatorów na pasmach (bardzo przydatne). Zawsze ktoś Ci wytłumaczy coś, czego nie rozumiesz np. jak działa antena kierunkowa, co to jest przemiennik itp.
Pora zapisać się na egzamin.
Wszystkie niezbędne informacje o egzaminie znajdziemy na stronie Urzędu Komunikacji Elektronicznej, ponieważ to właśnie on jest organizatorem. Świadectwa i pozwolenia radiowe również wydaje UKE. Brzmi może strasznie ale bez paniki. Wejdź na stronę:
https://bip.uke.gov.pl/swiadectwa-operatora-urzadzen-radiowych-tresci/swiadectwa-amatorskie,3.html
Znajdziesz tam wszystkie niezbędne informacje. Przeczytaj dokładnie. Na samym dole strony znajdują się załączniki z materiałami pomocniczymi – przydadzą się do nauki. Przeczytaj dokładnie sekcję związaną z opłatami za egzamin oraz sekcję związaną z zapisywaniem się na konkretny termin egzaminacyjny.
Kroki jakie musisz wykonać aby zapisać się na egzamin:
- Utwórz konto w UKE korzystając ze strony internetowej
https://egzaminy.uke.gov.pl/ - Dokonaj opłaty na podstawie aktualnych opłat podanych na stronie:
https://bip.uke.gov.pl/swiadectwa-operatora-urzadzen-radiowych-tresci/swiadectwa-amatorskie,3.html
Pamiętaj by zgodnie z opisem dokonać opłaty – kwota, tytuł opłaty itp. - Zapisz potwierdzenie wykonania opłaty – będzie to potrzebne do wniosku o przystąpienie do egzaminu
- Zaloguj się na stronie https://egzaminy.uke.gov.pl/ i utwórz zgłoszenie do egzaminu (wybierz z menu opcję Zgłoszenia) Kreator poprowadzi cię przez poszczególne etapy tworzenia zgłoszenia. W kreatorze na etapie „Służba, rodzaj i sesja” zostaniesz poproszony o wybór Służby gdzie wybierasz Świadectwo Służby Radioamatorskiej. Rodzaj – klasa A lub klasa C.
Następnie wybierzesz sesję egzaminacyjną. Tutaj bardzo ważna uwaga. Jeżeli w danym mieście nie będzie już miejsc na egzamin, nie pojawi się ono na liście. Warto czasem poczekać, ponieważ miejsca czasem się zwalniają lub są organizowane dodatkowe sesje egzaminacyjne. Możesz też nie czekać i wybrać się do delegatury UKE w innym mieście. Egzamin można bowiem zdawać w dowolnej delegaturze w całym kraju. - Dodaj do zgłoszenia odpowiednie załączniki i dokończ proces rejestracji na egzamin.
Tak, to już! Zapisałeś się na egzamin! Nie zapomnij swoich danych logowania do konta w UKE, bo będą jeszcze przydatne nie raz.
Egzamin
Każdy egzamin składa się z dwóch części:
- pisemnej (test wyboru)
- ustnej z procedur operatorskich
Test pisemny to zestaw 20 pytań, po 5 pytań z każdego przedmiotu. Forma testu może być papierowa lub z wykorzystaniem komputera. W moim przypadku był to klasyczny test z kartką i długopisem w ręku.
Część ustna cytując ze strony UKE (https://bip.uke.gov.pl/swiadectwa-operatora-urzadzen-radiowych-tresci/swiadectwa-amatorskie,3.html)
„Celem egzaminu ustnego jest sprawdzenie sprawności (szybkości, płynności i poprawności) w posługiwaniu się nabytą wiedzą teoretyczną. Zakres wymaganej wiedzy praktycznej pokrywa się z informacjami zawartymi w materiale pomocniczym do egzaminu testowego i dotyczy procedur operatorskich, a w szczególności: znajomości międzynarodowego alfabetu fonetycznego, znajomości kodu „Q”, znajomości zasad raportowania oraz umiejętności prowadzenia typowej łączności fonicznej.”
Jak to wygląda praktycznie? Część usta jest przeprowadzana indywidualnie z każdym uczestnikiem egzaminu. Otrzymasz od komisji egzaminacyjnej kartkę z zadaniami do wykonania. Na pewno zapytany zostaniesz o raportowanie, kod Q, ponadto będziesz musiał literować po polsku i angielsku oraz przeprowadzona zostanie z Tobą przykładowa łączność.
Teraz trochę zanudzę Ciebie, ale mój egzamin ustny doskonale pamiętam. Przeliterowałem kilka znaków po polsku i angielsku. Podałem znaczenie kodów Q o które mnie zapytano. Odczytałem znaczenie przykładowego raportu RS (czytelność sygnał) oraz podałem raport RST (czytelność, sygnał, ton) – RST to taki raport dla maniaków CW (continuous wave) czyli telegrafia. Tak zapytali mnie co oznacza CW! Oczywiście przykładowa łączność to punkt obowiązkowy i teraz zapamiętaj to co teraz napiszę.
Ja: Włączyłem radio i nasłuchuję na wybranej częstotliwości (czekam chwilę)
Komisja: Proszę kontynuować
Ja: Szanowna komisjo słucham czy nikt nie nadaje na wybranej częstotliwości
Komisja: I coś słychać?
Ja: Nie. Dlatego teraz pytam „Czy częstotliwość jest wolna, tu stacja Stanisław Paweł Dziewięć Urszula Karol Ewa”
Wydać może się co w tym dziwnego, ale po zakończeniu egzaminów, kiedy zostałem poproszony przed komisję zostałem poinformowany, że jako jedyny zdałem egzamin. Wiesz dlaczego? Jako jedyny włączyłem radio, ustawiłem częstotliwość w paśmie amatorskim i słuchałem czy jest ona wolna. Tylko ja zapytałem czy częstotliwość jest wolna. Taki detal ma znaczenie w łącznościach i na egzaminie ustnym. Pamiętaj proszę o tym.
Zdałeś egzamin.
Moje gratulacje! Fantastyczna informacja! Jednak nie łap jeszcze za mikrofon, bo musisz jeszcze poczekać.
Jeżeli zdałeś egzamin, to w przeciągu miesiąca powinieneś otrzymać świadectwo operatora urządzeń radiowych w służbie radiokomunikacyjnej amatorskiej. Otrzymasz je drogą pocztową lub elektroniczną zgodnie z tym, jak zadeklarowałeś podczas wniosku o egzamin. Świadectwo to potwierdza, że potrafisz korzystać z urządzeń radiokomunikacyjnych w taki sposób, że nie zrobisz nikomu krzywdy, nie złamiesz prawa i nie pogwałcisz ustaleń bandplanu. Jednak w świadectwie nie ma jeszcze znaku wywoławczego, który jest niezbędny do pracy w Eterze.
Ten czas oczekiwania to świetna okazja do rozmyślania nad znakiem wywoławczym. Znak otrzymasz dopiero po pozytywnym rozpatrzeniu przez UKE twojego wniosku o pozwolenie radiowe, ale o tym za chwilę.
Pomyśl nad swoim znakiem. Ja swój wymyśliłem podczas spaceru z psem. Powinieneś również sprawdzić na stronie https://test.sp6dlv.pl/ w zakładce Znaki lub bezpośrednio w UKE na stronie https://amator.uke.gov.pl/pl/individuals jakie są wolne kombinacje. Pomyśl dobrze, Twój znak stacji będzie jak podpis jedyny w swoim rodzaju. Będzie jak twoje radiowe Imię i Nazwisko. To bardzo ważne.
Znak przychodzi wraz z pozwoleniem radiowym, a zatem jest ono konieczne, byś mógł pracować w eterze. Do jego uzyskania potrzebujesz świadectwa operatora. Kiedy je otrzymasz powinieneś wystąpić do UKE o wydanie pozwolenia radiowego. Wszystko dokładnie opisane jest na stronie:
Dowiesz się pod tym linkiem o opłatach jakie należy wnieść przy wniosku o pozwolenie radiowe ale przede wszystkim z jakiego formularza masz skorzystać. Wszystkie są dostępne na dole strony w postaci dokumentów PDF.
Jak ja to zrobiłem? Pobrałem odpowiedni formularz. Wydrukowałem go i wypełniłem ręcznie. Następnie zeskanowałem i jako załącznik wysłałem drogą elektroniczną korzystając z Profilu zaufanego. Można oczywiście skorzystać z formy tradycyjnej, pocztowej.
Przypominam, dobrze zastanów się nad znakiem stacji – masz możliwość podania 3 propozycji. Kolejność wpisania na formularzu decyduje o kolejności rozpatrywania znaku.
Dostałeś pozwolenie radiowe.
Moje gratulacje! Przebrnąłeś przez okres nauki, obaw, zniechęcenia, zwątpienia, ale dałeś radę, zdałeś egzamin, dochowałeś formalności. Posiadasz swój indywidualny znak stacji, jesteś jej operatorem.
Włącz radiostację, nadaj wywołanie ogólne, poczuj, jak w zasadzie nic nie pamiętasz co miałeś właśnie zrobić, jak ma wyglądać łączność, gubisz słowa. Tak właśnie będzie. Ale zapamiętasz tę łączność na całe życie.
..tu SP9VQ SP9VQ moje imię Radek, raport dla Ciebie 59, 59. Moje QTH…..
WITAJ W GRONIE KRÓTKOFALOWCÓW! 73!